Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "ABD'nin PKK/PYD/YPG'yle iş birliği, FETÖ'nün ABD'deki varlığı ve S-400 bağlantılı yaptırımlara ilişkin tutumu, müttefiklik ruhuyla bağdaşmıyor. Bu konuları ele alacak bir çalışma grubu kuracağız. Bu sefer teklif ABD tarafından, Biden tarafından geldi" dedi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bakanlığının 2022 yılı bütçe sunumunu yaptı. Bakan Çavuşoğlu, Türkiye’nin güçlü ve adil bir diplomasi izlediğini, bunları yaparken diyalog ve iş birliğinin öncelikli olduğunu belirterek, gerektiğinde sert güç unsurlarının da diplomasiye alan açmak amacıyla kullanılmaya devam ettiğini söyledi.

Bakan Çavuşoğlu, dış politikada ekonomi diplomasisinin vazgeçilmez bir yere sahip olduğunu, küresel gündemin en önemli başlıklarından birisinin büyük güçler arasındaki rekabet olduğunu ifade ederek, "Salgınla birlikte küresel tedarik zincirleri değişmeye başladı. Salgından en olumsuz etkilenen sektörlerimizden birisi turizm oldu. Bu nedenle 2021’de de turizm diplomasisine özel önem verdik. Bakanlık olarak Kültür ve Turizm Bakanlığımıza destek vermeye çalıştık. Almanya, Rusya, Ukrayna, Polonya gibi ülkelerle turizmi artıracak özel anlaşmalar yaptık. Vatandaşlarımızın seyahat imkanlarını genişletecek adımlar da attık. Avrupa Birliği'nin (AB) Dijital Covid-19 Sertifikası sistemine dahil olduk. İngiltere ile de anlaştık. Aralarında Sırbistan, Ukrayna, Fas, Yunanistan, Endonezya gibi ülkelerin olduğu 16 ülkeyle karşılıklı aşı sertifikası tanıma süreçlerini hayata geçirdik. 27 ülkeyle daha bu konuda müzakerelerimiz sürüyor. Bu adımlar hem gurbetçilerimizin ülkemize gelişlerini hem de vatandaşlarımızın seyahatlerini kolaylaştırdı. Sağlık turizminin turizm gelirimiz içindeki payı yüzde 1'den yüzde 4,5'a yükseldi" dedi.

'TALİBAN İLE AŞAMALI ANGAJMAN, AKTİF DİPLOMASİ İZLİYORUZ'

Bakan Çavuşoğlu, bakanlığın resmi Twitter hesabının 1,5 milyonun üzerinde takipçisi olduğunu böylece Avrupa'da Dışişleri Bakanlıkları arasında birinci, dünyada da ilk beşte yer aldığını, konsolosluk alanında 7/24 esasına göre çalışıldığını belirterek, şunları söyledi:

"Bu yıl biliyorsunuz Afganistan uluslararası gündemde ön sıralara çıktı. Afganistan’da yaşanan krizde girişimci ve insani dış politikamıza uygun biçimde; çoğunluğu vatandaşımız olmak üzere, bin 502 kişinin güvenle tahliye edilmesini sağladık. 28 dost ve müttefik ülkeye, 14 uluslararası örgüte, çok sayıda sivil toplum kuruluşuna ve 17 uluslararası basın kuruluşuna destek verdik. Birçok ülke gibi Afganistan’a yönelik insani yardım faaliyetlerimize devam ettik. Bu kapsamda Afganistan’a 33 tonluk gıda yardımı yaptık. İlave yardımlar için hazırlık yapıyoruz. Kabil’de Büyükelçiliğini kapatmayan tek NATO ülkesi olduk. Afganistan ilgisiz kalabileceğimiz bir ülke değil. Tarihi bağlarımızın yanı sıra soydaşlarımız, yatırımlarımız ve birçok alanda mevcudiyetimiz var. Terör, göç ve uyuşturucu tehditlerinin kaynağında bertaraf edilmesi, ekonomik çöküşün ve insani krizin önlenmesi gerekiyor. Krizi bulunduğu yerde yönetemezsek, sonuçları hepimizi doğrudan etkileyecek. İşte bu nedenlerle, Taliban ile aşamalı angajman, insani konularda destek ve uluslararası alanda aktif diplomasi izliyoruz. Kaldı ki uluslararası toplumun geneli de Taliban ile aşamalı bir angajman politikası uyguluyor. Tanıma konusunda ise aceleci değiliz. Sahadaki uygulamaları takip ediyoruz. Geçici Hükümet’in Dışişleri Bakan Vekili’yle Ankara’da görüştüğümde kalıcı istikrar için kapsayıcı ve tüm kesimlerin temsil edildiği bir hükümet kurulmasının önemini vurguladık. Kadınların durumu ve kız çocuklarının eğitimi başta olmak üzere, insan haklarına riayet telkininde bulunduk" 

'SİYASİ ÇÖZÜM TEMEL HEDEFİMİZ'

Bakan Çavuşoğlu, Suriye’de sahada atılan adımlarla sınırda  bir terör koridoru oluşmasına engel olduklarını ve  siyasi sürecin önünü açtıklarını kaydederek, "Son gelişmeler karşısında daha önce ne yaptıysak, aynısını yapmaya kararlı ve muktediriz. İdlib’teki varlığımızla sivilleri koruyoruz. İlave göç riskini engelliyoruz. Siyasi çözüm temel hedefimiz. Bunun için temaslarımızı sürdürüyoruz. Libya’da yüce Meclis'imizin verdiği yetki sayesinde sahada tesis edilen denge, siyasi sürecin önünü açtı. Diyalog süreci başladı ve Milli Birlik Hükümeti kuruldu. Milli Birlik Hükümetiyle her düzeyde yakın temas halindeyiz. Libya halkının farklı kesimleriyle de temaslarımız sürüyor. Bazı değerli milletvekillerimizin katılımıyla Libya Meclisi ile çevrim içi bir toplantı gerçekleştirilmesi de faydalı oldu. Ortadoğu’da Mısır ve Körfez ülkeleriyle yaşanan olumlu ivmeyi sürdürmek için üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz. Maalesef, İsrail-Filistin ihtilafı Ortadoğu’da istikrar önündeki en büyük engel" ifadelerini kullandı.

'EZBER BOZAN ADIMLARINDA KKTC’Yİ DESTEKLEMEYE DEVAM EDECEĞİZ'

Bakan Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz ve Ege’de uluslararası hukuk temelinde ülkenin ve Kıbrıs Türklerinin meşru hak ve çıkarlarının savunulduğunu belirterek, "Yunan/Rum ikilisinin aleyhimizdeki adımlarına sahada tereddütsüz cevap verdik, veriyoruz. Öte yandan diyalog çağrımız her zaman geçerli. Sayın Cumhurbaşkanımızın kapsayıcı bir Doğu Akdeniz konferansı önerisi masada. Yunanistan ile aramızdaki sorunları yapıcı diyalog yoluyla çözebileceğimiz inancıyla istişari temaslara yeniden başladık. 3 tur görüşme yaptık. Kıbrıs meselesinde artık egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü, çözümün ön şartı. Bu yıl Cenevre’de yapılan gayriresmi görüşmelerde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile sergilediğimiz kararlı tutum sayesinde bunu dünyaya duyurduk. Maraş açılımı gibi ezber bozan adımlarında KKTC’yi desteklemeye devam edeceğiz. Balkanlar’da barış ve istikrar için hayati bir rol oynamaya devam ediyoruz. Güney Kafkasya’da değişim ve dönüşüm için bir umut belirdi. Can Azerbaycan’ın işgal altındaki topraklarını geri almasıyla kalıcı barış için tarihi bir fırsat var. Ermenistan ile ilişkilerimizde normalleşme sürecine hazır olduğumuzu açıkladık. Ermenistan’ın da bölgesel barış ve refah için bu fırsatı kullanacağını umuyoruz" dedi.

'ABD’NİN TUTUMU MÜTTEFİKLİK RUHUYLA BAĞDAŞMIYOR'

Bakan Çavuşoğlu, ABD yönetimiyle temasların da devam ettiğini kaydederek, "Sayın Cumhurbaşkanımızın, Başkan Biden ile pazar günkü görüşmeleri yapıcı bir atmosferde geçti. ABD’nin PKK/PYD/YPG’yle iş birliği, FETÖ’nün ABD’deki varlığı ve S-400 bağlantılı yaptırımlara ilişkin tutumu müttefiklik ruhuyla bağdaşmıyor. Sayın Cumhurbaşkanımız bunları açıklıkla vurguladı. Bu konuları ele alacak bir çalışma grubu kuracağız. Bu sefer teklif ABD tarafından, Biden tarafından geldi. NATO değişen uluslararası güvenlik parametrelerine kendini uyarlama sürecinde. NATO’nun en büyük ikinci askeri gücü olarak bu sürece katkılarımızı milli çıkarlarımız temelinde sürdürüyoruz. Rusya’yla ilişkilerimiz gelişmeye devam ediyor. Suriye’den Libya’ya ve Karabağ’a kadar birçok alanda iletişim halindeyiz. Görüş ayrılıklarımız var, ancak karşılıklı hassasiyetleri gözeterek yapıcı diyaloğu sürdürüyoruz. Ukrayna konusu bunlardan biri. Kırım’ın yasa dışı ilhakını tanımadık, tanımayacağız. Kırım Tatarı soydaşlarımızın güvenlik ve refahı için çabalarımızı sürdüreceğiz" şeklinde konuştu.

'MÜSAMAHA GÖSTERMEYECEĞİMİZİ BİR KEZ DAHA HERKES GÖRDÜ'

Bakan Çavuşoğlu, 10 büyükelçiliğin 'Osman Kavala' açıklamasıyla ilgili de, "Ülkemizde devam eden bir yargı süreciyle ilgili olarak geçen ay 10 büyükelçinin ortak açıklaması toplumun her kesiminde haklı bir hassasiyet yarattı. Bu hadsiz girişime hemen tepkimizi gösterdik. Büyükelçiler bakanlığımıza çağırılarak bakan yardımcımız tarafından sert şekilde uyarıldı. Sayın Cumhurbaşkanımızın kararlı duruşu sayesinde, büyükelçiler yanlışlarını düzeltmek için bir açıklama yaptılar. Bu tür hadsiz çıkışlara müsamaha göstermeyeceğimizi bir kez daha herkes gördü. Terörle mücadelenin küresel bir tehdit olduğunu, uluslararası iş birliği gerektirdiğini her vesileyle gündeme getiriyoruz. PKK ve YPG’nin aynı terör örgütü olduğu gerçeğini anlatmaya devam ediyoruz. FETÖ’yle mücadelemiz aynı kararlılıkla devam ediyor. DEAŞ’la göğüs göğüse çarpışan tek NATO ülkesi olarak bu terör örgütüyle mücadelemizi de taviz vermeden sürdürüyoruz" ifadelerine yer verdi.

'CUMHURBAŞKANLIĞIMIZ BİZE ÖNEM VERİYOR'

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2022 yılı bütçe görüşmeleri sırasında milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Bakan Çavuşoğlu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı ikili görüşmelerine yönelik eleştirileri şöyle yanıtladı:

"Her konuda AK Parti ve Cumhur İttifakı suçlu, Türkiye Cumhuriyeti haksız, Cumhurbaşkanlığı suçlu. Bir kompleksiniz mi var? Amerika'nın doğru yazdığından emin misin ki beni sorguluyorsun? Hepsinde biz mi haksızız? Onların raporlarından yola çıkarak bizi köşeye sıkıştırmaya çalışıyorsunuz. Dışişleri Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı içinde fitne yapmaya çalışmayın. Seversiniz sevmezsiniz, halk karar verdi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi. Herkes dış politika konuşur, doğal, neden Dışişleri Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı'nı ayrı görmeye çalışıyorsunuz? Nereden çıkarıyorsunuz, Cumhurbaşkanlığı'nın bizi hiçe saydığını? Amerika ile kurmaya çalıştığımız çalışma grubu için çalışmalara başladık. Cumhurbaşkanlığımız bize önem veriyor. Notları dahi biz hazırlıyoruz. Bir lider, hazırladığınız konuşmayı konuşmak zorunda değil ama yüzde 90 konuşuyor, niye? Bize güveniyor. Cumhurbaşkanımız istişareye çok önem veriyor. Onlara da bilgi veriyoruz. Alay etmeye gerek yok. Kurumlarla birlikte çalışıyoruz. 'Cumhurbaşkanlığı toplantılarına niye siz katılmıyorsunuz?' 500 yıllık diplomasi tarihimiz var. Baş başa görüşme, görüşme formatında var. Ben de görüşüyorum bir dışişleri bakanıyla. Onların notlarını da biz hazırlıyoruz. Cumhurbaşkanımız, döner dönmez orada ne olduğunu söylediği gibi MGK'da tek tek anlattı. Kim söylüyor tutanaklarda olmadığını? Biden ile görüşmelerde neler konuştuklarını, neleri takip etmemiz gerektiğini söyledi. Cumhurbaşkanımızın yanındaki tercüman kızımız çok güzel de tercüme yapıyor. Bu kim, bizim Cumhurbaşkanlığı'nda başdanışman olarak çalışan bir kız. Biden'ın yanındaki tercüman kimdi biliyor musunuz? Bir Türk, Amerikalı bir Türk tercümana güveniyor da biz niye kendi çocuğumuza güvenmiyoruz? O kızımıza burada yüklenmenizi anlayamadım."

'ÜZERİMİZDE KILICI SALLANDIRMAK İÇİN GRİ LİSTEYE ALDILAR'

Bakan Çavuşoğlu, OECD'ye bağlı Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü tarafından Türkiye'nin 'kara para aklama' ve 'terörizmin finansmanı' ile mücadele konusunda 'yeterince çaba göstermeyen' ülkelerin bulunduğu 'gri liste'ye alınmasına yönelik, "Soruyorum size, raporunu okuyan var mı aranızda? 'Türkiye bu konudaki yükümlülüklerini yerine getirilmiştir. Türkiye'nin seviyesinin yükseltilmesi gerekiyor' diyor. Bu rapora bir göz atsaydınız, 'Karar siyasi' diyebilirdiniz. Niye aldılar, bizim üzerimizde kılıcı sallandırmak için" dedi.

'SİZ PKK'NIN GÜDÜMÜNDESİNİZ'

Çavuşoğlu, HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit'in Türkiye’nin Suriye'de işgalci olduğu iddiasını sert dille eleştirerek şöyle konuştu:

"Bizim dış politikamızda da kendi iç politikamızda da Kürt sorunu diye bir şey yok. Türkiye'ye işgalci suçlamasını da reddediyoruz. Kimin dediği önemli değil. PKK demokrasisi, PKK güdümündeki arkadaş. Siz kabul etseniz de etmeseniz de gerçek bu. Siz PKK'nın güdümündesiniz. Sen benim devletime 'işgalci' diyeceksin. Çin'den örnek vereceksin. Uluslararası hukuk ne diyor, ona bakarsınız. Bir ülkeye tehdit için oraya gitme yetkisi veriyor. Niye bana 'işgalci' dedin? Çin'in demesiyle mi senin demenle mi benim dememle mi oluyor? Bizde Kürt düşmanlığı yoktur. Benim ülkeme 'işgalci' diyenin ben yüzüne gerçekleri söylerim. Kürtler bizim kardeşimizdir. Bizim mücadelemiz PKK ile. Siz kendinizi eşittir PKK olarak görüyor olabilirsiniz. Kürt kardeşlerimizin de PKK'dan neler çektiğini biliyorsunuz."

'DOĞU AKDENİZ'DE HERHANGİ BİR GERİ ADIMIMIZ YOK'

Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz ihtilaflarıyla ilgili, "Herhangi bir geri adımımız yok. Kıta sahanlığımızı belirledik. Batı sınırlarımızla Libya ile anlaşma imzaladık. Belirledikten sonra sürekli sondaj veya sismik araştırma yapmak zorunda değilsiniz. Ölçüsü nedir? Bu kıta sahanlığına başkalarını topluyor musunuz? Hayır. Yunanistan giremedi. Biz hakkımızı koruyoruz" dedi.

'BÜYÜKELÇİLERİN GERİ ADIM ATMASINI HAZMEDEMEMİŞSİNİZ'

Osman Kavala'nın tutukluluk durumuyla ilgili açıklama yayımlayan 10 büyükelçi konusunda muhalefete eleştiride bulunan Çavuşoğlu, "Bu sorunu bu şekilde çözdük ama büyükelçiler geri adım attığı için çözdük. Büyükelçiler haklı haksız girmiyorum ama yüzde 100 haksızlar. 'Neden bu noktaya getirdiniz?' Ne kadar haklı olursa olsun 'bu büyükelçiler ültimatom veremezler' niye diyemediniz? Hala 'Türkiye geri adım attı' diyorsunuz. Viyana Sözleşmesi'nin 41'inci maddesi bellidir. Bunu söylemenizi beklerdim. Siz 10 büyükelçinin geri adım atmasını da hazmedememişsiniz" diye konuştu.

'BİZ VAZGEÇMİŞ DEĞİLİZ, VAZGEÇEN AB'

Çavuşoğlu, AB sürecine yönelik ise "Biz aday ülke statüsünden vazgeçmiş değiliz. Vazgeçen AB" dedi.

'BEN BÜYÜKELÇİLİĞİMİ KAPATMADIM, İYİ Kİ DE KAPATMADIM'

Bakan Çavuşoğlu, Taliban heyetinin Türkiye'ye yaptığı ziyaretin eleştirilmesine yönelik, "Gelen 8 kişi. Evet içlerinde BM'nin yaptırım listesinde olan var. Herkes görüşüyor bir şey olmuyor da ben görüşünce niye sorun oluyor? Ben büyükelçiliğimi kapatmadım, iyi ki de kapatmadım. Herkes aşamalı angajmana gidiyor. Orada DEAŞ, El Kaide var. İster istemez Taliban ile angajmana girmek zorunda kaldık" dedi.

BÜTÇE, KOMİSYONDA KABUL EDİLDİ

Bakan Çavuşoğlu'nun, eleştiri ve soruları yanıtlamasının ardından Dışişleri Bakanlığı'nın 2022 ylı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda oylanarak kabul edildi. 

Editör: MURAT ÖZER