Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, deprem bölgesindeki illere yönelik 'Yerinde Dönüşüm' kapsamında, kendi yapısını yerinde inşa edecek afetzedelere, konut için 500 bin TL, iş yeri için 250 bin TL hibe verileceğini, konutlar için 500 bin ile 800 bin TL, iş yerleri için de 250 bin ile 500 bin TL arasında faizsiz kredi kullanma imkanı sağlanacağını açıkladı.
Bakan Özhaseki, Ankara'da düzenlenen, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş depremlerinden etkilenen 11 ilin hızla ayağa kaldırılması ve afetzedelerin yeniden evlerine kavuşmaları için hazırlanan 'Yerinde Dönüşüm Modeli Tanıtım Toplantısı'na katıldı. Özhaseki, Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğunu hatırlatarak, "Son 100 yıl içerisinde anakara ve denizlerimizde meydana gelen 6 ve üzerinde 'yıkıcı' diye tabir edeceğimiz şiddette deprem sayısı 226. Bize düşen bu depremlerden ders almak. Deprem ülkesi olduğumuzu bilmek ve ona uygun şekilde adım atmak. 1999 Marmara depreminden ders aldık. O depremden sonra inşaatlarla ilgili kanunlar silsilesi geldi. Aradan geçen 24 yıl boyunca buna harfiyen hepimiz uymaya çalıştık. Son depremde 1999'dan sonraki yönetmeliğe uygun bir şekilde yapılan, standartları yerine getirilen hiçbir bina yıkılmadı. Şimdi bizim bu depremden bir ders alarak önümüzdeki yüzyıla doğru çok daha ciddi adımlar atmamız gerekiyor. Bu hususlarda 'sıfır' tolerans ile devam etmemiz icap ediyor" dedi.
'4 TANE KIRMIZI ÇİZGİMİZ VAR'
Yerinde dönüşümün sağlanması ile deprem bölgesindeki şehirlerde hayatın yeniden canlanacağını dile getiren Özhaseki, 4 kırmızı çizgileri olduğunu, bunlardan taviz vermeyeceklerini belirtti. Özhaseki, "Fay kırıkları üzerine yapılaşma olmayacak. İkincisi zeminde sıvılaşma olan yerlerde bir daha yapı yapılamayacak, oralar boşalacak. Üçüncüsü dere yataklarına da bundan sonra yapı yapılması mümkün değil. Bunlarla ilgili cezai bir takım müeyyideler önümüzdeki günlerde Meclis'e gelecek. 4'üncüsü mimarlık mühendislik hizmetlerinde 'sıfır' toleransla devam edeceğiz" diye konuştu.
HİBE VE KREDİ DESTEĞİ
Yerinde dönüşümle ilgili inşaat maliyetlerini de hesaplayarak kredi ve hibe bölümleri geliştirdiklerini belirten Özhaseki, "Özellikle vatandaşlarımız kendi aralarında bir araya geldiklerinde gerek tek katlı gerekse birden fazla katlı konutlar yapmak istediklerinde ki yarıdan bir fazlasıyla bir araya gelmesiyle buna izin vereceğiz. Ortak bir hesap açıp bu hesapta konutlar için hibe olarak 500 bin lira, dükkanlar için 250 bin lira nakdi yardımda bulunacağız. Yine afetzede vatandaşlarımızın konutlarının büyüklüğüne göre 500 bin lira ile 800 bin lira kredi verilecek, dükkanlar için ise 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi vermeye devam edeceğiz. Yani brüt 100 metrekarelik bir ev için 500 bin lira hibe, 500 bin lira kredi vereceğiz. Eğer 150 metrekareye kadar olan büyüklükte konut sahibi, evlerini yapmak isterse yerinde dönüşüm için kendi bulunduğu yerde rahatça yapabilsin diye 500 bin lira hibe vermeye devam edeceğiz, 700 bin lira kredi vereceğiz. Eğer 150 metrekareden büyükse evi, 500 bin lira yine hibe verilecek, 800 bin lira da kredi vereceğiz. Dükkan ve iş yerleri için ise hibenin dışında dükkanın büyüklüğüne göre 500 bin liraya kadar 250 bin liradan başlamak üzere kredi vermeye devam edeceğiz" şeklinde konuştu.
'KREDİLER 2 YIL ÖDEMESİZ, 10 YIL VADELİ VE SIFIR FAİZ'
Deprem bölgesindeki konutların bir an önce yapılabilmesi için bir taraftan hibe bir taraftan da kredi vereceklerini ifade eden Özhaseki, "Buradaki krediler 2 yıl ödemesiz, 10 yıl vadeli olacak ve faiz sıfır. Böyle olunca bu kredinin de çok büyük bir işe yarayacağını hepimiz söyleyebiliriz. Bu paraları hak ediş karşılığı vereceğiz. İş başlayacak, devam edecek, biz arkasından hibe ve kredi olarak düşündüğümüz rakamları orada vermeye devam edeceğiz. Bölgelerimizde 22 adet imar ofisi kuruyoruz. 'Yapım ve dönüşüm ofisi' adını verdiğimiz bu ofislerde bir müddet imarı Bakanlık olarak biz devam ettireceğiz. İmar disiplini sağlamak kolay değildir, sizi zorlarlar. Yerel yönetimlerde bir takım sıkıntılar doğacağını düşünerek bir karar aldık" dedi.
15 TEMMUZ'DAN İTİBAREN MÜRACAAT EDİLEBİLECEK
Bakan Özhaseki tarafından açıklanan 'Yerinde Dönüşüm Modeli'nin diğer detayları ise şöyle;
"Mülkiyeti tüzel kişilere ait olanlar da hibe ve kredi desteğinden faydalanabilecek. Hibe ve kredi imkanından faydalanmak isteyen hak sahipleri deprem bölgesinde 22 noktada kurulacak 'Yapım ve Dönüşüm Ofislerine' 15 Temmuz'dan itibaren müracaat edebilecek. Birden fazla dairesi olup da evli çocukları bu dairelerde oturanlar da hak sahibi sayılacak ve hibe ve kredi desteklerinden faydalanabilecek. Bütün binaya sahip olan vatandaşlar da bir dairesi için hibe alabilecek, diğer daireler için ise 3 daireye kadar kredi alabilecek. Afetzede vatandaşları mağdur etmemek adına müteahhitler ve arsa sahiplerine destek olmak için Bakanlıkça tip sözleşmeler hazırlanacak, sözleşme ekine asgari mahal listesi konulacak, sözleşmelere; ödemelerin yapılmaması, işin gecikmesi veya tamamlanamaması durumunda uygulanacak yaptırımlar belirlenecek, vatandaşların hakları sonuna kadar korunacak. Depremzede vatandaşlar 22 yerde açılacak 'Yapım ve Dönüşüm Ofislerden' inşaat ruhsatı alıp kendi evini yapmaya başlayabilecek. Ruhsattan iskana kadar her aşamada kontrol Bakanlıkta olacak."
