Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2021 yılı bütçe sunumunu yaptı. Oktay, 2021 yılı bütçesinde eğitime 211,4 milyar lira kaynak ayırdıklarını, bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 15,7'sini eğitime ayırdıklarını belirtti. Oktay, sağlık alanına ayrılan kaynağın ise 238 milyar lira olduğunu bildirdi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2019 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifini görüşmek üzere Lütfü Elvan başkanlığında toplandı. Komisyon Başkanı Lütfü Elvan, COVİD-19 tedbirleri kapsamında bu sene bütçenin daha geniş bir alan olması nedeniyle tören salonunda yapıldığını ve salona milletvekilleri ile ilgili bakanlığın bürokratları dışında kimsenin alınmayacağını söyledi. Elvan, bütçe görüşmelerini 24 Kasım Salı günü tamamlamayı hedeflediklerini kaydetti. OKTAY, SUNUM YAPTI Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2021 yılı bütçe sunumunu yaptı. Oktay, tüm tedbirlere rağmen 2020 yılının özellikle ikinci çeyreğinde gelişmiş ekonomilerin önemli ölçüde daraldığını, işsizlik oranlarında büyük sıçramalar görüldüğünü bildirerek "Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’na göre ABD ve Avro Bölgesi’nin 2020 yılında sırasıyla yüzde 4,3 ve yüzde 8,3 daralması, 2021 yılında ise sırasıyla yüzde 3,1 ve yüzde 5,2 büyümesi beklenmektedir. Salgın nedeniyle alınan kısıtlama kararlarının, küresel ticaret hacminin 2020 yılında yüzde 10,4 ile radikal bir şekilde daralmasına sebep olması beklenmektedir. Salgının yayılmasıyla başta tıbbi malzeme ve yiyecek olmak üzere, hayati önemi haiz materyalin elde edilmesinde yaşanan zorluklar, küresel tedarik zincirinin zayıf yönünü açığa çıkarmıştır. Bu durum küresel ticari ilişkilerin yeniden kurgulanması gerekliliğini ortaya koyarken, aynı zamanda gelişmekte olan ülkeler için önemli fırsatları beraberinde getirmektedir. Dünya ticaret hacminin 2021 yılında toparlanarak yüzde 8,3 oranında artması beklenmektedir" diye konuştu. 'SALGIN ŞOK ETKİSİ YARATTI' Fuat Oktay, mart ayından itibaren görülmeye başlanan ve nisan ayında etkisi belirginleşen Kovid-19 salgınının Türkiye'yi ekonomi alanında etkilediğini kaydetti. Oktay, "Salgın tüm dünya ekonomilerinde olduğu gibi Türkiye ekonomisinde de şok etkisi yaratmış; sosyal hayatı etkileyen kısıtlayıcı tedbirler, kısmi karantina uygulamaları, firmaların daha düşük kapasite ile çalışmalarına yol açan çeşitli önlemler kademeli ve ölçülü biçimde uygulamaya konmuşsa da iç talep ve üretim olumsuz yönde etkilenmiştir. Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 9,9 oranında daralmıştır. Daralma oranımız, aynı dönemde yüzde 14,1 daralma yaşayan AB ve yüzde 10,9 daralma yaşayan OECD ortalamasının altında kalmıştır. 2021 yılında büyümenin yurt içi ve yurt dışı talep arasında dengeli bir görünüm sergilemesi beklenmekte ve ekonomimizin yüzde 5,8 oranında büyümesi hedeflenmektedir. Salgının piyasalarda yarattığı durgunluk etkisi sebebiyle gerileyen işgücüne katılım oranı, işsizlik oranının da düşmesine sebep olmuş; 2020 yılı Nisan ayında işsizlik oranı yüzde 12,8 olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılı Haziran ayında başlayan normalleşme süreciyle birlikte işgücüne katılım toparlanmıştır. Ancak istihdam artışının aynı hızda iyileşememesi sebebiyle Temmuz döneminde işsizlik oranı yüzde 13,4 olarak gerçekleşmiştir" dedi. İHRACAT RAKAMLARI Oktay, Eylül ayında ihracatın, salgın öncesi seviyelerini de aşarak, 2020 yılının en yüksek ihracat değerine ve tüm yıllar içerisinde de en yüksek Eylül ayı ihracat seviyesine ulaştığını vurgulayarak, "Böylece 2020 yılının üçüncü çeyreğinde ihracat ikinci çeyreğe göre yüzde 34 oranında artış göstermiştir. Altın hariç bakıldığında ise Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 90,9 gibi oldukça yüksek bir seviyeye çıktığı görülmektedir. İhracatın yılın son çeyreğinde de bu artışı sürdürerek 2020 yılında 165,9 milyar dolar, program dönemi sonunda ise 214 milyar dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz" ifadelerine yer verdi. COVİD-19'A YÖNELİK EKONOMİK TEDBİRLER Fuat Oktay, COVİD-19'a yönelik alınan tedbirler çerçevesinde ekonomi alanında yapılanlara ilişkin, "Vatandaşlara, esnaf ve firmalara Hazine destekli Kredi Garanti Fonu ile 306 milyar TL’lik kredi paketleri oluşturduk ve bu kapsamda Eylül 2020 itibarıyla toplamda 267,4 milyar TL kredi ödemesi yapıldı. Aylık geliri 5 bin TL’nin altında olan 8 milyona yakın vatandaşımıza 47,5 milyar TL bireysel ihtiyaç desteği verdik. 787 bin esnafımıza 29,9 milyar TL’ye yakın esnaf destek finansmanı tahsis ettik. 198 bin işletmemize 143 milyar TL işe devam finansmanı kullandırdık. 122 milyar TL tutarında kurumsal ve bireysel kredinin ertelemesini sağladık" dedi. 2021 YILI ÖDENEKLERİNDE YÜZDE 22,9 ARTIŞ Fuat Oktay, 2021 yılı bütçe giderlerinin 1 trilyon 346,1 milyar TL olarak öngörüldüğünü bildirerek, konuşmasına şu şekilde devam etti: "2021 yılı bütçe ödenekleri 2020 yılına göre yüzde 22,9 artmaktadır. Bu artış yaklaşık 250,7 milyar TL’ye tekabül etmektedir. Sermaye giderleri 2020 yılına göre yüzde 83,3 oranında artarak 56,6 milyar TL’den 103,7 milyar TL’ye yükselmiştir. Başta kamu sermayeli kuruluşlara yapılan sermaye transferleri olmak üzere borç verme giderleri 2020 yılına göre yüzde 40,2 oranında artarak 27,1 milyar TL’den 38 milyar TL’ye yükselmiştir. Personel Giderleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri ile Personel Giderlerini Karşılama Ödeneğinin toplam bütçe giderleri içindeki payı yüzde 28,6’dır. Kamu personel giderleri enflasyon hedefleri ile kamuda istihdam edilecek yeni personel alımı kapsamında bir önceki yıla göre yüzde 15,3 oranında artarak 385 milyar 10 milyon TL’ye yükselmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan transferler 2020 yılına göre yüzde 18,7 oranında artarak 259,7 milyar TL’ye yükselmiştir." 'BÜTÇE GİDERLERİNİN YÜZDE 15,7'Sİ EĞİTİME' Fuat Oktay, 2021 yılı bütçesinde yatırımlara özel önem verdiklerini kaydederek, "Milli Eğitim Bakanlığı yatırım bütçesini tekli eğitime geçiş ve okul öncesi eğitim hedefimiz, okullardaki deprem güçlendirme faaliyetleri ve meslek liselerinin atölye altyapısı gibi özel önem verdiğimiz alanlar için 5,8 milyar TL’den 11,3 milyar TL’ye çıkartıyoruz. Bu çerçevede, eğitime ayırdığımız kaynağı, 2021 yılında 211,4 milyar liraya çıkarıyoruz. Böylelikle bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 15,7’sini tek başına eğitime ayırıyoruz. 'SAĞLIK ALANINA 238 MİLYAR TL' Oktay, Sağlık Bakanlığı ve üniversitelerin sağlık sektörü yatırımlarını toplam 11,6 milyar TL’den 20,1 milyar TL’ye artırdıklarına dikkat çekerek, "2021 yılında Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 78 milyar lira, yükseköğretim kurumları sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine 5,1 milyar lira kaynak ayırdık. Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da düşünüldüğünde sağlık alanına ilişkin ayrılan kaynak 238 milyar liraya ulaşacaktır. Bu kapsamda 2021 yılında tedavi harcamaları için 123 milyar lira, ilaç harcamaları için 60 milyar lira, aile hekimliği için 11,4 milyar lira kaynak ayırdık" ifadelerine yer verdi. '65 YAŞ ÜSTÜNE 12,7 MİLYAR AYIRDIK' Oktay, ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık giderlerinin karşılanması için 2021 yılı bütçesinde 16 milyar lira ayrıldığını kaydederek "65 yaş üstü yaşlılarımız, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşlarımız ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 12,7 milyar lira, engelli vatandaşlarımızın evde bakımına destek amacıyla 10,6 milyar lira, yoksul ailelere elektrik tüketim desteği kapsamında 1,5 milyar lira, ekonomik yoksunluk içinde olan çocuk ve gençlerimizin aileleri yanında yetişmelerine imkân sağlayan sosyal ve ekonomik destek ödemeleri için 2,1 milyar lira ayırdık. Engelli eğitim taşıma giderleri için 954 milyon lira, eşi vefat etmiş kadınlara yardım kapsamında 394 milyon lira, asker ailelerine yardım kapsamında 156 milyon lira, koruyucu aile modeli için yaklaşık 232 milyon lira kaynak ayırdık" ifadelerini kullandı.