Brezilya’da Ekim ayında düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerini kaybeden Jair Bolsonaro’nun destekçileri Kongre, Yüksek Mahkeme ve Başkanlık Sarayı’nı bastı. 300 kişinin gözaltına alındığı protestoların ardından Brasilia Federal Bölge Valisi Ibaneis Rocha Yüksek Mahkeme tarafından 90 gün süreyle görevden alındı.
Ekim ayındaki seçimlerde rakibi Luiz Inacio Lula da Silva’ya mağlup olan eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun destekçisi yüzlerce kişi başkent Brasilia’daki Başkanlık Sarayı, Kongre ve Yüksek Mahkeme binalarını bastı. Polis biber gazıyla olaylara müdahale etti. Bunun sonucunda göstericiler binalardan çıkarılarak, güvenlik güçleri tarafından kontrol tamamen sağlandı. Polis tarafından yapılan açıklamada, 300 kişinin gözaltına alındığı ve konu hakkında incelemelerin devam ettiği bildirildi.
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Yüksek Mahkeme ve Planalto Sarayı’nı (devlet başkanlarının çalışma mekanı) ziyaret ettiğini belirterek, sorumluların tespit edilerek cezalandırılacağını söyledi. Lula ayrıca, ‘eski başkanın’ yaşanan olayları tahrik eden birkaç konuşması olduğunu ifade ederek olaylarla ilgili Bolsonaro ve onu destekleyen tarafları suçladı.
“CEZALANDIRILACAKLAR”
STF Başkanı Rosa Weber de yaptığı açıklamada, STF genel merkez binası, Kongre ve Planalto Sarayı’nın ‘vandallar ve anti-demokratlar’ tarafından ciddi şekilde tahrip edildiğini belirterek, “Brezilya bugün (8 Ocak 2023), demokrasiyi kabul etmeyi reddedenlerin uygunsuzluğunun sonucu olarak tarihinin üzücü ve esef verici bir sayfasını yaşadı. STF, bu eylemlere katılan teröristlerin usulüne uygun olarak yargılanmasını ve ibret verici bir şekilde cezalandırılmasını sağlayacaktır. Yüksek Mahkeme, demokratik hukukun üstünlüğüne aykırı olan suç eylemleri ve suçluların gözünü korkutmasına izin vermeyecektir” dedi.
Brezilya medyasında yer alan haberlere göre, Brezilya Federal Yüksek Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes, Brasilia Federal Bölge Valisi Ibaneis Rocha’yı 90 gün süreyle görevinden uzaklaştırdı. Moraes sosyal medya hesabından olaylara dair yaptığı açıklamada, “Demokrasi ve Cumhuriyet Kurumlarına yönelik alçakça terör saldırılarından, hukuka aykırı olarak anti-demokratik eylemlerde bulunmaya devam eden finansörler, azmettiriciler, eski ve mevcut kamu görevlileri sorumlu tutulacaktır” dedi.
BOLSONARO: "TEMELSİZ SUÇLAMALAR"
Öte yandan eski Devlet Başkanı Bolsonaro, Lula’nın kendisine yönelik suçlamalarına sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada cevap vererek, ‘temelsiz suçlamaları’ reddettiğini belirtti. Bolsonaro, "Hukuk çerçevesinde barışçıl gösteriler demokrasinin bir parçasıdır. Ancak bugün olduğu gibi, 2013 ve 2017'de solun uyguladığı vandalizm ve kamu binalarına yönelik işgaller bu kuralın dışındadır. Görevim boyunca her zaman Anayasa'nın dört satırına bağlı kaldım ve yasalara, demokrasiye, şeffaflığa ve kutsal özgürlüğümüze saygılı ve savunucusu oldum” ifadelerini kullandı.
Brezilya’da yaşanan olaylara dair açıklamada bulunan ABD Başkanı Joe Biden, “Brezilya'da demokrasiye ve iktidarın barışçıl bir şekilde devrine yönelik saldırıyı kınıyorum. Brezilya'nın demokratik kurumları tam desteğimize sahip ve Brezilya halkının iradesi baltalanmamalıdır. Lula ile çalışmaya devam etmeyi dört gözle bekliyorum” ifadelerine yer verdi.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da yaptığı açıklamada “Brezilya halkının barışçıl güç transferini ve demokratik iradesini baltalamaya yönelik her türlü girişimi kınıyorum. Başkan Lula ve hükümeti İngiltere'nin tam desteğine sahip ve önümüzdeki yıllarda ülkelerimiz arasındaki yakın bağları geliştirmeyi dört gözle bekliyorum” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Brezilya halkının iradesine ve demokratik kurumlara saygı gösterilmelidir! Başkan Lula, Fransa'nın sarsılmaz desteğine güvenebilir” ifadelerine yer verirken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Brezilya'da demokrasiye yönelik saldırıyı şiddetle kınıyorum. Bu, demokrasi savunucuları olarak hepimiz için büyük bir endişe kaynağıdır. Özgürce ve adil bir şekilde seçilen Başkan Lula'ya desteğim tamdır” dedi.
